Stress & hormonale onbalans

Waarom is stress de basis van jouw hormonale disbalans?

Stress, een fenomeen dat ons allemaal bekend is. Maar wist je dat stress de basis kan vormen van jouw hormonale disbalans? In deze blog duiken we dieper in op dit onderwerp en ontdekken we hoe stress jouw lichaam beïnvloedt en leidt tot hormonale problemen.

Je lijf heeft (ooit) besloten dat overleven belangrijker is… Want dat is het natuurlijk ook! En daarmee heb ik eigenlijk al het antwoord gegeven op bovenstaande vraag. Overleven is natuurlijk het allerbelangrijkst. 

Stress, en dan vooral chronische stress, zorgt voor een overlevingsstrategie. De hormonen adrenaline en cortisol worden geactiveerd. Hormonen die super belangrijk zijn voor je functioneren, want ze zorgen ervoor dat je actief bent, dat je AAN staat en alert bent. Dit is nodig, maar niet teveel en niet te vaak. Een juiste balans tussen het activeren van deze hormonen en ontspannen zorgt ervoor dat het stresssysteem niet teveel getriggerd wordt en dus uit balans raakt. 

En dat is waar het vaak fout gaat. We staan massaal constant AAN, waardoor ons lijf alleen maar bezig is met overleven. De stresshormonen zijn uit balans. Ze zijn er teveel, te vaak. Want het maakt niet uit of het een beer is of die mailtjes die maar binnen blijven komen, het is stress. En stress = overleven. Altijd.

Om te kunnen overleven, maakt je lichaam keuzes. Je hartslag verhoogt, je blik wordt scherper, je gaat minder verteren (want dat is niet belangrijk voor overleven). Alles om in een actieve staat te blijven. Met als gevolg? Ontspannen wordt verdomde lastig.

Stress en voedingstoffen

Maar er zijn nog meer keuzes die het lijf maakt, op hormonaal gebied. Ten eerste zijn de hormonen adrenaline en cortisol het belangrijkst, dus gaan alle voedingsstoffen daarheen. Om hormonen aan te kunnen maken heb je namelijk diverse stoffen nodig. Denk aan vitamine B1, B6, B12, magnesium, zink en nog wat stofjes. Om je stress goed te kunnen managen zullen deze stoffen in je lichaam allereerst naar de stresshormonen gaan, voordat andere hormonen aangemaakt gaan worden. Hier heb je dus al de basis te pakken van hormonale klachten.

Is er veel stress, dan is er een tekort aan voedingsstoffen voor andere hormonen. 

En bij stress, heb je zoveel meer voedingsstoffen nodig dan in ontspannen staat, dat tekorten al snel ontstaan. Dit zie je bijvoorbeeld bij overspannen klachten veel voorkomen. Het herstel ervan gaat moeizaam, mede omdat het stress systeem alle voedingstoffen heeft opgeslurpt. En tekorten ervoor zorgen dan ook andere processen in het lijf niet lekker meer lopen. 

Hormonen zijn de baas

Maar daarnaast is er nog een heel ander belangrijk ding om te onthouden: Hormonen zijn de baas over alle processen in ons lijf. En stress hormonen? Die zijn baas boven baas. 

Je hebt in je lichaam 3 hormonale assen. Dat wil zeggen, 3 ‘lijnen’ waarin hormonen worden aangemaakt. Je hebt de stress as, dat is de lijn van de aanmaak van stress hormonen.

• Dit noemen ze de HPA as (hypothalamus, pituitary (hypofyse), adrenal gland (bijnieren). Om cortisol aan te maken gaat er dus een seintje vanaf je hypothalamus, naar je hypofyse, naar je bijnieren. 
• De andere 2 assen zijn de HPT as (thyroid, dus schildklier) en de HPG as (gonadal, dat zijn de geslachtshormonen). Zie afbeelding.

Alle drie deze assen worden dus aangestuurd vanaf je hypothalamus. En ook hier, je lijf kan niet alles tegelijk. Er is dus een intern prioriteitenlijstje. De stressas (HPA as) gaat ALTIJD voor. Die heeft prioriteit boven alles. Op de tweede plaats komt de schildklier as. Waarom? De schildklier reguleert de stofwisseling dus heeft een grote invloed op je energie. En energie heb je nodig. 

Als laatste in het rijtje komen pas de geslachtshormonen. Want waarom zou je je voortplanten als er een beer achter je aan zit? Best logisch bedacht dus, van moeder natuur. 

Welke klachten horen bij een hormonale disbalans

Veel vrouwen ervaren een hormonale disbalans. Hierboven heb ik de belangrijkste genoemd, maar er zijn natuurlijk nog veel meer hormonale processen. Wat denk je van de hormonen die je verzadiging reguleren, die bepalen hoeveel vet opgeslagen wordt of de hormonen die ervoor zorgen dat je goed slaapt? Allemaal zijn ze ondergeschikt aan die vervelende stress.

En stress is dus niet alleen je werkdruk, het is ook een voedingspatroon wat niet past bij je. Of te oppervlakkig ademen. Teveel sporten. Het zijn de onverwerkte dingen die gebeurd zijn in je leven. Of de emoties die je lastig vindt om er te laten zijn. Daar waar het niet stroomt, kan er stress ontstaan. En het brengt je hormonale systeem uit balans. 

Bij mijn clienten begin ik daarom ook heel vaak bij de basis, met als doel het lichaam in balans brengen. We werken van binnen naar buiten zou je kunnen zeggen. De klacht (bijvoorbeeld menstruele klachten, niet zwanger kunnen worden, altijd moe zijn, niet kunnen afvallen) kan je in basis wel gaan aanpakken, maar dat is een pleister op je wond plakken. Het mooiste voorbeeld: bij hormonale klachten ga je toch gewoon aan de pil? Lost dat de boel op? Nee. 

Je zult altijd de hormonale disbalans moeten helen vanaf de kern. 

En in heel veel gevallen, is dat stress. 

Dus lieve vrouw, laat je niet misleiden door je klachten. Durf verder te kijken. Ervaar je: 

• Een kinderwens
• PMS klachten
• Moeite met afvallen
• Vermoeidheid
• Altijd drukte in je hoofd 
• Onrust

Of iets anders waarvan je voelt dat het niet zo hoort? Ga aan de slag met je volledige hormonale balans. In veel gevallen zit de kern van je probleem ergens anders dan waar je de uiting voelt. Met veel stress zal het lijf zich niet zo snel voortplanten. Met een hormoon wat denkt dat er te weinig vet is, zal je niet kunnen afvallen. Met uitgeputte bijnier zal je energie niet toenemen. 

Mijn doel van deze blog is om je het inzicht te geven in de prioriteit van het hormonale functioneren in ons lijf. En door dit te snappen, kun je meer begrijpen van je lichaam. En je kunt misschien zien, dat je lijf niets anders doet dan jou te helpen overleven. Ze is er voor jou, en als jij disbalansen ervaart mag je haar helpen door meer balans in je gehele leven te creëren.